ದ್ರೋಣ ಪರ್ವ: ದ್ರೋಣಾಭಿಷೇಕ ಪರ್ವ
೭
ದ್ರೋಣಪರಾಕ್ರಮ ವರ್ಣನೆ (೧-೨೮). ದ್ರೋಣವಧಶ್ರವಣ (೨೯-೩೬).
07007001 ಸಂಜಯ ಉವಾಚ|
07007001a ತಥಾ ದ್ರೋಣಮಭಿಘ್ನಂತಂ ಸಾಶ್ವಸೂತರಥದ್ವಿಪಾನ್|
07007001c ವ್ಯಥಿತಾಃ ಪಾಂಡವಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನ ಚೈನಂ ಪರ್ಯವಾರಯನ್||
ಸಂಜಯನು ಹೇಳಿದನು: “ಹಾಗೆ ದ್ರೋಣನು ಅಶ್ವ-ಸೂತ-ರಥ-ಗಜಗಳೊಡನೆ ಸಂಹರಿಸುತ್ತಾ ಅವರನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದುದನ್ನು ನೋಡಿ ಪಾಂಡವರು ವ್ಯಥಿತರಾದರು.
07007002a ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನಧನಂಜಯೌ|
07007002c ಅಬ್ರವೀತ್ಸರ್ವತೋ ಯತ್ತೈಃ ಕುಂಭಯೋನಿರ್ನಿವಾರ್ಯತಾಂ||
ಆಗ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರನು ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನ ಧನಂಜಯರಿಗೆ “ಕುಂಭಯೋನಿಜನನ್ನು ತಡೆಯುವ ಸರ್ವ ಯತ್ನಗಳೂ ನಡೆಯಲಿ!” ಎಂದನು.
07007003a ತತ್ರೈನಮರ್ಜುನಶ್ಚೈವ ಪಾರ್ಷತಶ್ಚ ಸಹಾನುಗಃ|
07007003c ಪರ್ಯಗೃಹ್ಣಂಸ್ತತಃ ಸರ್ವೇ ಸಮಾಯಾಂತಂ ಮಹಾರಥಾಃ||
ಆಗ ಅರ್ಜುನ ಮತ್ತು ಪಾರ್ಷತರು ಎಲ್ಲ ಮಹಾರಥ ಅನುಯಾಯಿಗಳೊಂದಿಗೆ ದ್ರೋಣನನ್ನು ಮುತ್ತಿದರು.
07007004a ಕೇಕಯಾ ಭೀಮಸೇನಶ್ಚ ಸೌಭದ್ರೋಽಥ ಘಟೋತ್ಕಚಃ|
07007004c ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಯಮೌ ಮತ್ಸ್ಯಾ ದ್ರುಪದಸ್ಯಾತ್ಮಜಾಸ್ತಥಾ||
07007005a ದ್ರೌಪದೇಯಾಶ್ಚ ಸಂಹೃಷ್ಟಾ ಧೃಷ್ಟಕೇತುಃ ಸಸಾತ್ಯಕಿಃ|
07007005c ಚೇಕಿತಾನಶ್ಚ ಸಂಕ್ರುದ್ಧೋ ಯುಯುತ್ಸುಶ್ಚ ಮಹಾರಥಃ||
07007006a ಯೇ ಚಾನ್ಯೇ ಪಾರ್ಥಿವಾ ರಾಜನ್ಪಾಂಡವಸ್ಯಾನುಯಾಯಿನಃ|
07007006c ಕುಲವೀರ್ಯಾನುರೂಪಾಣಿ ಚಕ್ರುಃ ಕರ್ಮಾಣ್ಯನೇಕಶಃ||
ರಾಜನ್! ಕೇಕಯರು, ಭೀಮಸೇನ, ಸೌಭದ್ರ, ಘಟೋತ್ಕಚ, ಯುಧಿಷ್ಠಿರ, ಯಮಳರು, ಮತ್ಸ್ಯರು, ದ್ರುಪದನ ಮಕ್ಕಳು, ದ್ರೌಪದಿಯ ಮಕ್ಕಳು, ಸಂಹೃಷ್ಟನಾಗಿದ್ದ ಧೃಷ್ಟಕೇತು ಸಾತ್ಯಕಿಯರು, ಚೇಕಿತಾನ, ಸಂಕ್ರುದ್ಧನಾಗಿದ್ದ ಮಹಾರಥಿ ಯುಯುತ್ಸು ಇವರು ಮತ್ತು ಪಾಂಡವರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದ ಅನ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವರು ಅವರವರ ಕುಲ ವೀರ್ಯಗಳಿಗನುಗುಣವಾಗಿ ಅನೇಕ ಕರ್ಮಗಳನ್ನೆಸಗಿದರು.
07007007a ಸಂಗೃಹ್ಯಮಾಣಾಂ ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪಾಂಡವೈರ್ವಾಹಿನೀಂ ರಣೇ|
07007007c ವ್ಯಾವೃತ್ಯ ಚಕ್ಷುಷೀ ಕೋಪಾದ್ಭಾರದ್ವಾಜೋಽನ್ವವೈಕ್ಷತ||
ರಣದಲ್ಲಿ ಪಾಂಡವರು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿದ್ದ ಆ ಸೇನೆಯನ್ನು ನೋಡಿ ಭಾರದ್ವಾಜನು ಕೋಪದಿಂದ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನರಳಿಸಿ ನೋಡಿದನು.
07007008a ಸ ತೀವ್ರಂ ಕೋಪಮಾಸ್ಥಾಯ ರಥೇ ಸಮರದುರ್ಮದಃ|
07007008c ವ್ಯಧಮತ್ ಪಾಂಡವಾನೀಕಮಭ್ರಾಣೀವ ಸದಾಗತಿಃ||
ಆ ಸಮರದುರ್ಮದನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕೋಪಗೊಂಡು ಪಾಂಡವರ ಸೇನೆಯನ್ನು ಮೋಡಗಳನ್ನು ಚದುರಿಸುವಂತೆ ಭೇದಿಸಿದನು.
07007009a ರಥಾನಶ್ವಾನ್ನರಾನ್ನಾಗಾನಭಿಧಾವಂಸ್ತತಸ್ತತಃ|
07007009c ಚಚಾರೋನ್ಮತ್ತವದ್ದ್ರೋಣೋ ವೃದ್ಧೋಽಪಿ ತರುಣೋ ಯಥಾ||
ವೃದ್ಧನಾಗಿದ್ದರೂ ತರುಣನಂತೆ ಉನ್ಮತ್ತನಾಗಿರುವನೋ ಎನ್ನುವಂತೆ ದ್ರೋಣನು ಅಲ್ಲಿಂದಿಲ್ಲಿಗೆ ಧಾವಿಸುತ್ತಾ ಅವರ ರಥಗಳನ್ನೂ, ಕುದುರೆಗಳನ್ನೂ, ಸೈನಿಕರನ್ನೂ, ಆನೆಗಳನ್ನೂ ವಧಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
07007010a ತಸ್ಯ ಶೋಣಿತದಿಗ್ಧಾಂಗಾಃ ಶೋಣಾಸ್ತೇ ವಾತರಂಹಸಃ|
07007010c ಆಜಾನೇಯಾ ಹಯಾ ರಾಜನ್ನವಿಭ್ರಾಂತಾಃ ಶ್ರಿಯಂ ದಧುಃ||
ರಾಜನ್! ಸ್ವಭಾವತಃ ಕೆಂಪಾಗಿದ್ದ ಅವನ ಕುದುರೆಗಳು ರಕ್ತದಿಂದ ತೋಯ್ದ ಶರೀರಗಳಿಂದ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೆಂಪಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದವು. ವಾಯುವೇಗದ ಅವು ಅವಿಭ್ರಾಂತರಾಗಿ ಅವನನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದವು.
07007011a ತಮಂತಕಮಿವ ಕ್ರುದ್ಧಮಾಪತಂತಂ ಯತವ್ರತಂ|
07007011c ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಂಪ್ರಾದ್ರವನ್ಯೋಧಾಃ ಪಾಂಡವಸ್ಯ ತತಸ್ತತಃ||
ಅಂತಕನಂತೆ ಕ್ರುದ್ಧನಾಗಿ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಯತವ್ರತನನ್ನು ನೋಡಿ ಪಾಂಡವರ ಯೋಧರು ಎಲ್ಲ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಓಡಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು.
07007012a ತೇಷಾಂ ಪ್ರದ್ರವತಾಂ ಭೀಮಃ ಪುನರಾವರ್ತತಾಮಪಿ|
07007012c ವೀಕ್ಷತಾಂ ತಿಷ್ಠತಾಂ ಚಾಸೀಚ್ಚಬ್ದಃ ಪರಮದಾರುಣಃ||
ಹೀಗೆ ಓಡಿಹೋಗುತ್ತಿರುವವರ, ಪುನಃ ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತಿರುವವರ, ಸುಮ್ಮನೆ ನಿಂತು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದವರ, ನಿಂತು ಕೂಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದವರ ಭೀಕರ ಶಬ್ಧವು ಪರಮ ದಾರುಣವಾಗಿತ್ತು.
07007013a ಶೂರಾಣಾಂ ಹರ್ಷಜನನೋ ಭೀರೂಣಾಂ ಭಯವರ್ಧನಃ|
07007013c ದ್ಯಾವಾಪೃಥಿವ್ಯೋರ್ವಿವರಂ ಪೂರಯಾಮಾಸ ಸರ್ವತಃ||
ಆಕಾಶ-ಭೂಮಿಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲ ಕಡೆಯಿಂದಲೂ ತುಂಬಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದ ಆ ತುಮುಲವು ಶೂರರಿಗೆ ಹರ್ಷವನ್ನಿತ್ತರೆ ದುರ್ಬಲಹೃದಯದವರ ಭಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
07007014a ತತಃ ಪುನರಪಿ ದ್ರೋಣೋ ನಾಮ ವಿಶ್ರಾವಯನ್ಯುಧಿ|
07007014c ಅಕರೋದ್ರೌದ್ರಮಾತ್ಮಾನಂ ಕಿರಂ ಶರಶತೈಃ ಪರಾನ್||
ಆಗ ಪುನಃ ದ್ರೋಣನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಕೇಳಿಸುತ್ತಾ ತನ್ನ ರೂಪವನ್ನು ರೌದ್ರವಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಶತ್ರುಗಳ ಮೇಲೆ ನೂರಾರು ಬಾಣಗಳನ್ನು ಎರಚಿದನು.
07007015a ಸ ತಥಾ ತಾನ್ಯನೀಕಾನಿ ಪಾಂಡವೇಯಸ್ಯ ಧೀಮತಃ|
07007015c ಕಾಲವನ್ನ್ಯವಧೀದ್ದ್ರೋಣೋ ಯುವೇವ ಸ್ಥವಿರೋ ಬಲೀ||
ವೃದ್ಧನಾಗಿದ್ದರೂ ಬಲಶಾಲಿ ಯುವಕನಂತಿದ್ದ ಧೀಮತ ದ್ರೋಣನು ಪಾಂಡವನ ಸೇನೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಅಂತಕನಂತೆ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದನು.
07007016a ಉತ್ಕೃತ್ಯ ಚ ಶಿರಾಂಸ್ಯುಗ್ರೋ ಬಾಹೂನಪಿ ಸಭೂಷಣಾನ್|
07007016c ಕೃತ್ವಾ ಶೂನ್ಯಾನ್ರಥೋಪಸ್ಥಾನುದಕ್ರೋಶನ್ಮಹಾರಥಃ||
ಆ ಮಹಾರಥನು ಉಗ್ರನಾಗಿ ರಥದಲ್ಲಿದ್ದವರ ಶಿರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸುಭೂಷಣ ಬಾಹುಗಳನ್ನೂ ಕತ್ತರಿಸಿ ರಥಗಳನ್ನು ಬರಿದುಮಾಡಿ ಗರ್ಜಿಸುತ್ತಿದ್ದನು.
07007017a ತಸ್ಯ ಹರ್ಷಪ್ರಣಾದೇನ ಬಾಣವೇಗೇನ ಚಾಭಿಭೋ|
07007017c ಪ್ರಾಕಂಪಂತ ರಣೇ ಯೋಧಾ ಗಾವಃ ಶೀತಾರ್ದಿತಾ ಇವ||
ವಿಭೋ! ಅವನ ಹರ್ಷಗರ್ಜನೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಬಾಣಗಳ ವೇಗದಿಂದ ರಣದಲ್ಲಿ ಯೋಧರು ಛಳಿಯಿಂದ ನಡುಗುವ ಗೋವುಗಳಂತೆ ನಡುಗುತ್ತಿದ್ದರು.
07007018a ದ್ರೋಣಸ್ಯ ರಥಘೋಷೇಣ ಮೌರ್ವೀನಿಷ್ಪೇಷಣೇನ ಚ|
07007018c ಧನುಃಶಬ್ದೇನ ಚಾಕಾಶೇ ಶಬ್ದಃ ಸಮಭವನ್ಮಹಾನ್||
ದ್ರೋಣನ ರಥ ಘೋಷದಿಂದ, ಶಿಂಜನಿಯನ್ನು ಉಜ್ಜುವುದರಿಂದಲೂ, ಧನುಸ್ಸಿನ ಟೇಂಕಾರದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಶಬ್ಧವು ಆಕಾಶವನ್ನು ತಲುಪಿ ಅತಿ ಜೋರಾಯಿತು.
07007019a ಅಥಾಸ್ಯ ಬಹುಶೋ ಬಾಣಾ ನಿಶ್ಚರಂತಃ ಸಹಸ್ರಶಃ|
07007019c ವ್ಯಾಪ್ಯ ಸರ್ವಾ ದಿಶಃ ಪೇತುರ್ಗಜಾಶ್ವರಥಪತ್ತಿಷು||
ಅವನು ಬಿಟ್ಟ ಸಹಸ್ರಾರು ಬಾಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಎಲ್ಲ ದಿಕ್ಕುಗಳನ್ನೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿ ಆನೆ-ಕುದುರೆ-ರಥ-ಪದಾತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದವು.
07007020a ತಂ ಕಾರ್ಮುಕಮಹಾವೇಗಮಸ್ತ್ರಜ್ವಲಿತಪಾವಕಂ|
07007020c ದ್ರೋಣಮಾಸಾದಯಾಂ ಚಕ್ರುಃ ಪಾಂಚಾಲಾಃ ಪಾಂಡವೈಃ ಸಹ||
ಆ ಮಹಾಧನ್ವಿ, ಮಹಾವೇಗಿ, ಅಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ, ಪಾವಕನಂತೆ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದ್ರೋಣನನ್ನು ಆಕ್ರಮಣಿಸಲು ಪಾಂಡವರೊಂದಿಗೆ ಪಾಂಚಾಲರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು.
07007021a ತಾನ್ವೈ ಸರಥಹಸ್ತ್ಯಶ್ವಾನ್ಪ್ರಾಹಿಣೋದ್ಯಮಸಾದನಂ|
07007021c ದ್ರೋಣೋಽಚಿರೇಣಾಕರೋಚ್ಚ ಮಹೀಂ ಶೋಣಿತಕರ್ದಮಾಂ||
ಅವರನ್ನು ರಥ-ಆನೆ-ಕುದುರೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಯಮಸಾದನಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿ ದ್ರೋಣನು ಕ್ಷಣಮಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ತದ ಕೆಸರಿನಿಂದ ತುಂಬಿಸಿದನು.
07007022a ತನ್ವತಾ ಪರಮಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಶರಾನ್ಸತತಮಸ್ಯತಾ|
07007022c ದ್ರೋಣೇನ ವಿಹಿತಂ ದಿಕ್ಷು ಬಾಣಜಾಲಮದೃಶ್ಯತ||
ದ್ರೋಣನಿಂದ ಸತತವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪರಮಾಸ್ತ್ರಗಳೂ ಶರಗಳೂ ದಿಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಬಾಣಗಳ ಜಾಲದಂತೆ ಮುಚ್ಚಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿತು.
07007023a ಪದಾತಿಷು ರಥಾಶ್ವೇಷು ವಾರಣೇಷು ಚ ಸರ್ವಶಃ|
07007023c ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯುದಿವಾಭ್ರೇಷು ಚರನ್ಕೇತುರದೃಶ್ಯತ||
ಪದಾತಿಗಳ, ರಥ-ಕುದುರೆಗಳ, ಆನೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಎಲ್ಲೆಡೆಯಲ್ಲಿ ಮೋಡಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಕಾಣುವ ಮಿಂಚಿನಂತೆ ಅವನ ಧ್ವಜವು ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.
07007024a ಸ ಕೇಕಯಾನಾಂ ಪ್ರವರಾಂಶ್ಚ ಪಂಚ
ಪಾಂಚಾಲರಾಜಂ ಚ ಶರೈಃ ಪ್ರಮೃದ್ಯ|
07007024c ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾನೀಕಮದೀನಯೋಧೀ
ದ್ರೋಣೋಽಭ್ಯಯಾತ್ಕಾರ್ಮುಕಬಾಣಪಾಣಿಃ||
ದ್ರೋಣನು ಬಿಲ್ಲು ಬಾಣಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದು ಕೇಕಯರ ಐವರು ಮುಖ್ಯರನ್ನೂ ಪಾಂಚಾಲರಾಜನನ್ನೂ ಶರಗಳಿಂದ ಹೊಡೆದು ಯುಧಿಷ್ಠಿರನ ಸೇನೆಯನ್ನು ಆಕ್ರಮಣಿಸಿದನು.
07007025a ತಂ ಭೀಮಸೇನಶ್ಚ ಧನಂಜಯಶ್ಚ
ಶಿನೇಶ್ಚ ನಪ್ತಾ ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಶ್ಚ|
07007025c ಶೈಬ್ಯಾತ್ಮಜಃ ಕಾಶಿಪತಿಃ ಶಿಬಿಶ್ಚ
ಹೃಷ್ಟಾ ನದಂತೋ ವ್ಯಕಿರಂ ಶರೌಘೈಃ||
ಭೀಮಸೇನ-ಧನಂಜಯರು, ಸಾತ್ಯಕಿ, ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನ, ಶೈಬ್ಯನ ಮಗ, ಕಾಶಿರಾಜ, ಶಿಬಿ ಮೊದಲಾದವರು ಹೃಷ್ಟರಾಗಿ ಕೂಗುತ್ತಾ ಶರಸಮೂಹಗಳಿಂದ ಅವನನ್ನು ಮುಚ್ಚಿದರು.
07007026a ತೇಷಾಮಥೋ ದ್ರೋಣಧನುರ್ವಿಮುಕ್ತಾಃ
ಪತತ್ರಿಣಃ ಕಾಂಚನಚಿತ್ರಪುಂಖಾಃ|
07007026c ಭಿತ್ತ್ವಾ ಶರೀರಾಣಿ ಗಜಾಶ್ವಯೂನಾಂ
ಜಗ್ಮುರ್ಮಹೀಂ ಶೋಣಿತದಿಗ್ಧವಾಜಾಃ||
ಆಗ ದ್ರೋಣನ ಧನುಸ್ಸಿನಿಂದ ಹೊರಟ ಕಾಂಚನದ ಬಣ್ಣದ ರೆಕ್ಕೆಗಳುಳ್ಳ ಪತತ್ರಿಗಳು ಆನೆ ಕುದುರೆಗಳ ಶರೀರಗಳನ್ನು ಭೇದಿಸಿ ರಕ್ತದಲ್ಲಿ ತೋಯ್ದು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೊಕ್ಕವು.
07007027a ಸಾ ಯೋಧಸಂಘೈಶ್ಚ ರಥೈಶ್ಚ ಭೂಮಿಃ
ಶರೈರ್ವಿಭಿನ್ನೈರ್ಗಜವಾಜಿಭಿಶ್ಚ|
07007027c ಪ್ರಚ್ಚಾದ್ಯಮಾನಾ ಪತಿತೈರ್ಬಭೂವ
ಸಮಂತತೋ ದ್ಯೌರಿವ ಕಾಲಮೇಘೈಃ||
ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ಬಿದ್ದಿದ್ದ ಆ ಯೋಧರ ಗುಂಪುಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ರಥಗಳಿಂದ, ಶರಗಳಿಂದ ತುಂಡಾದ ಆನೆ-ಕುದುರೆಗಳಿಂದ ರಣಭೂಮಿಯು ಕಪ್ಪು ಮೋಡಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಆಕಾಶದಂತೆ ತೋರಿತು.
07007028a ಶೈನೇಯಭೀಮಾರ್ಜುನವಾಹಿನೀಪಾಂ
ಶೈಬ್ಯಾಭಿಮನ್ಯೂ ಸಹ ಕಾಶಿರಾಜ್ಞಾ|
07007028c ಅನ್ಯಾಂಶ್ಚ ವೀರಾನ್ಸಮರೇ ಪ್ರಮೃದ್ನಾದ್
ದ್ರೋಣಃ ಸುತಾನಾಂ ತವ ಭೂತಿಕಾಮಃ||
ನಿನ್ನ ಸುತರಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡಬಯಸಿ ದ್ರೋಣನು ಶೈನೇಯ-ಭೀಮ-ಅರ್ಜುನರಿಂದ ಪಾಲಿತವಾದ ವಾಹಿನಿಯನ್ನೂ, ಶೈಬ್ಯ, ಅಭಿಮನ್ಯು, ಕಾಶಿರಾಜ, ಮತ್ತು ಇತರ ವೀರರನ್ನು ಸಮರದಲ್ಲಿ ಮರ್ದಿಸುತ್ತಿದ್ದನು.
07007029a ಏತಾನಿ ಚಾನ್ಯಾನಿ ಚ ಕೌರವೇಂದ್ರ
ಕರ್ಮಾಣಿ ಕೃತ್ವಾ ಸಮರೇ ಮಹಾತ್ಮಾ|
07007029c ಪ್ರತಾಪ್ಯ ಲೋಕಾನಿವ ಕಾಲಸೂರ್ಯೋ
ದ್ರೋಣೋ ಗತಃ ಸ್ವರ್ಗಮಿತೋ ಹಿ ರಾಜನ್||
ಕೌರವೇಂದ್ರ! ರಾಜನ್! ಈ ಮತ್ತು ಅನ್ಯ ಕರ್ಮಗಳನ್ನೆಸಗಿ ಆ ಮಹಾತ್ಮ ದ್ರೋಣನು ಕಾಲಾಂತದ ಸೂರ್ಯನಂತೆ ಲೋಕವನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಹೋದನು.
07007030a ಏವಂ ರುಕ್ಮರಥಃ ಶೂರೋ ಹತ್ವಾ ಶತಸಹಸ್ರಶಃ|
07007030c ಪಾಂಡವಾನಾಂ ರಣೇ ಯೋಧಾನ್ಪಾರ್ಷತೇನ ನಿಪಾತಿತಃ||
ಹೀಗೆ ನೂರಾರು ಸಹಸ್ರಾರು ಪಾಂಡವ ಯೋಧರನ್ನು ರಣದಲ್ಲಿ ಸಂಹರಿಸಿ ಆ ರುಕ್ಮರಥ ಶೂರನು ಪಾರ್ಷತನಿಂದ ಬೀಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು.
07007031a ಅಕ್ಷೌಹಿಣೀಮಭ್ಯಧಿಕಾಂ ಶೂರಾಣಾಮನಿವರ್ತಿನಾಂ|
07007031c ನಿಹತ್ಯ ಪಶ್ಚಾದ್ಧೃತಿಮಾನಗಚ್ಚತ್ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ||
ಯುದ್ಧದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡದೇ ಇದ್ದ ಒಂದು ಅಕ್ಷೌಹಿಣಿಗಿಂತಲೂ ಅಧಿಕ ಶೂರರನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿ ನಂತರ ಆ ಧೃತಿಮಾನನು ಪರಮ ಗತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದನು.
07007032a ಪಾಂಡವೈಃ ಸಹ ಪಾಂಚಾಲೈರಶಿವೈಃ ಕ್ರೂರಕರ್ಮಭಿಃ|
07007032c ಹತೋ ರುಕ್ಮರಥೋ ರಾಜನ್ಕೃತ್ವಾ ಕರ್ಮ ಸುದುಷ್ಕರಂ||
ರಾಜನ್! ಪಾಂಡವರೊಂದಿಗೆ ಪಾಂಚಾಲರ ಅಮಂಗಳಕರ ಕ್ರೂರ ಕೃತ್ಯದಿಂದ ಆ ರುಕ್ಮರಥನು ಸುದುಷ್ಕರ ಕರ್ಮಗಳನ್ನೆಸಗಿ ಹತನಾದನು.
07007033a ತತೋ ನಿನಾದೋ ಭೂತಾನಾಮಾಕಾಶೇ ಸಮಜಾಯತ|
07007033c ಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಚ ತತೋ ರಾಜನ್ನಾಚಾಚಾರ್ಯೇ ನಿಹತೇ ಯುಧಿ||
ರಾಜನ್! ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಆಚಾರ್ಯನು ನಿಹತನಾಗಲು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಭೂತಗಳ ನಿನಾದವುಂಟಾಯಿತು.
07007034a ದ್ಯಾಂ ಧರಾಂ ಖಂ ದಿಶೋ ವಾರಿ ಪ್ರದಿಶಶ್ಚಾನುನಾದಯನ್|
07007034c ಅಹೋ ಧಿಗಿತಿ ಭೂತಾನಾಂ ಶಬ್ದಃ ಸಮಭವನ್ಮಹಾನ್||
ಸ್ವರ್ಗ, ಭೂಮಿ, ಆಕಾಶ ಮತ್ತು ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ “ಅಯ್ಯೋ! ಧಿಕ್ಕಾರ!” ಎಂಬ ಮಹಾ ಆರ್ತನಾದವು ಕೇಳಿಬಂದಿತು.
07007035a ದೇವತಾಃ ಪಿತರಶ್ಚೈವ ಪೂರ್ವೇ ಯೇ ಚಾಸ್ಯ ಬಾಂಧವಾಃ|
07007035c ದದೃಶುರ್ನಿಹತಂ ತತ್ರ ಭಾರದ್ವಾಜಂ ಮಹಾರಥಂ||
ದೇವತೆಗಳು, ಪಿತೃಗಳು ಮತ್ತು ಅವನಿಗೆ ಹಿಂದೆ ಬಂಧುಗಳಾಗಿದ್ದವರು ಅಲ್ಲಿ ಮಹಾರಥ ಭಾರದ್ವಾಜನು ನಿಹತನಾದುದನ್ನು ನೋಡಿದರು.
07007036a ಪಾಂಡವಾಸ್ತು ಜಯಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಸಿಂಹನಾದಾನ್ಪ್ರಚಕ್ರಿರೇ|
07007036c ತೇನ ನಾದೇನ ಮಹತಾ ಸಮಕಂಪತ ಮೇದಿನೀ||
ಪಾಂಡವರಾದರೋ ಜಯವನ್ನು ಪಡೆದು ಸಿಂಹನಾದಗೈದರು. ಅವರ ಆ ನಾದದಿಂದ ಮೇದಿನಿಯೇ ಕಂಪಿಸಿತು.”
ಇತಿ ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತೇ ದ್ರೋಣ ಪರ್ವಣಿ ದ್ರೋಣಾಭಿಷೇಕ ಪರ್ವಣಿ ದ್ರೋಣವಧಶ್ರವಣೇ ಸಪ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ||
ಇದು ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ದ್ರೋಣ ಪರ್ವದಲ್ಲಿ ದ್ರೋಣಾಭಿಷೇಕ ಪರ್ವದಲ್ಲಿ ದ್ರೋಣವಧಶ್ರವಣ ಎನ್ನುವ ಏಳನೇ ಅಧ್ಯಾಯವು.